Thursday 10 November 2016

आज का सुभाषित /Today's Subhashita.


एकया  द्वे  विनिश्चित्य  त्रींश्चतुर्भिर्वशे  कुरु  |
पञ्च जित्वा विदित्वा षट्सप्त हित्वा सुखी भव || - महासुभषितसंग्रह

भावार्थ -    यदि तुम्हारे अनेक विरोधी और प्रतिद्वन्दी हों  तो उनमें
से एक या दो प्रतिद्वन्दियों से समझौता कर लो, तीसरे और चौथे को
अपने वश मे (आधीन) कर लो , पांचवे पर विजय प्राप्त कर और यह्
सब सुनिश्चित कर छठवें और सातवें की उपेक्षा कर उन्हें अलग थलग
कर सुखी और निश्चिन्त हो जाओ  |

(इस सुभाषित में अपने विरोधियों को वश में करने के लिये साम , दाम,
दण्ड और भेद इन चारों उपायों को व्यवहार में लाने की शिक्षा दी गयी है |)

Ekayaa dve vinishchitya treemshchaturbhirvashe kuru.
Panch jitvaa viditvaa shat-sapt hitvaa sukhee bhava.

Ekaya = one.      Dve two       Vinishchitya = settled, resolved.
Treemshchaturbhirvashe = treeh = three.     Chaturbhih = four.
Vashe = under control, obedient.    Kuru = do.   Pancha = five.
Jitvaa = by conquering, overcoming.  Viditvaa= having known.
Shat = six.   Hitvaa =  by disregarding or alienating.   Sukhee =
happy.     Bhavet = be, become.

i.e.     If  you have many adversaries then you should resolve your
issues with one or two among them, and bring  three or four of
them under your control or obedient to you, The fifth one should be
conquered and after ensuring this the remaining six or seven persons
should be simply disregarded or alienated, and be happy thereafter.

(This Subhashita deals with four types of diplomacy for dealing
with the one's opponents,  called  Saama, Daama, Danda and Bheda,)

No comments:

Post a Comment