Sunday 4 October 2015

Today's Subhashita.

आदित्याद्या ग्रहाः सर्वे  यथा तुष्यन्ति दानतः  |
सर्वस्वेSपि   न  तुष्येत  जामाता  दशमो  ग्रहः     ||   - महासुभषितसंग्रह (4728)

अर्थ -     सूर्य आदि नवग्रह तो  दान आदि देने से संतुष्ट (प्रसन्न) हो जाते हैं
 (और अपना दुष्प्रभाव प्रकट  नहीं  करते हैं )  परन्तु एक दसवें  ग्रह के समान
एक  दामाद अपना सब् कुछ देने पर भी संतुष्ट नहीं होता है |

(एक दामाद को दसवें ग्रह की संज्ञा दे कर वर पक्ष द्वारा कन्या पक्ष से प्रचुर मात्रा 
में दहेज प्राप्त होने पर भी संतुष्ट न होने तथा और अधिक दहेज की मांग करने
की दुष्प्रवृत्ति पर  इस सुभाषित द्वारा  व्यङ्ग्य किया गिया है | )

Adityaadyaa Grahaah sarve yathaa tushyanti daanatah.
Sarvasyepi na tushyeta jaamaata dashamo Grahh.

Adityaadyaa = Aditya +Adyaa.     Aditya = the Sun.     Adyaa =  etc.
Grahaah = the nine planets, namly the Sun, Moon, Mars, Mercury,
Jupiter, Venus, Saturn, Dragon Head and /Dragon Tail as per India
Astronomy.      Sarve = aall.    Yathaa = for instance.     Tushyeta  =
is  satisfied, pleased.     Daanatah = by giving away as charity.
Sarvasvepi  = sarvasva =api     Sarvsva = all wealth.    Api = even.
Na= not.      Tushyeta = satiosfied.       Jaamaataa =  son- in- law..  
Dashamo = tenth.    Grahh = Planet.

i.e.      The Sun and other 8 planets are pleased (and do not show their
ill effects on people) if people indulge in charitable deeds, but like a tenth
Planet  a son-in-law is  never pleased even on being  offered all the wealth
one  has.

(This Subhashita is a satire on the tendency of demanding  more and more
 dowry from a bride's father by branding a bride-groom as the tenth
evil planet.

No comments:

Post a Comment